Staromiejski zespół urbanistyczny Kalisza

Dzielnice

Staromiejski zespół urbanistyczny Kalisza to historyczny obszar miasta, położony na prawym brzegu rzeki Prosny. Jest on otoczony przez Planty oraz Park Miejski, stanowiąc centralną częśćŚródmieścia. Układ urbanistyczny tej dzielnicy został w 1956 roku wpisany do rejestru zabytków, co podkreśla jego znaczenie i bogatą historię.

Obszar ten jest najstarszym fragmentem miasta lokacyjnego, który założono w 1233 roku przez Henryka I Brodatego. Lokacja na prawie średzkim miała miejsce pomiędzy rokiem 1253 a 1260, prawdopodobnie w 1257 roku, za rządów Bolesława Pobożnego. W ciągu wieków staromiejska część Kalisza wielokrotnie doświadczała zniszczeń – była spalona w 1792 roku, a zburzona w 1914, jednak udało się ją odbudować w jednolitym stylu architektonicznym.

Na terenie staromiejskiego zespołu urbanistycznego można odnaleźć wiele cennych obiektów zabytkowych. Do najważniejszych z nich należą:

  • katedra św. Mikołaja Biskupa,
  • bazylika kolegiacka Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (bardziej znana jako kościół Mariacki),
  • kościół św. Wojciecha i św. Stanisława Biskupa, zaprojektowany przez Jana Marię Bernardoniego (1592–1597),
  • pałac Komisji Wojewódzkiej Kaliskiej, przebudowany przez Franciszka Reinsteina (1823–1824).

Warto zauważyć, że staromiejski zespół urbanistyczny Kalisza nie posiada osobnej nazwy. W czasie lokacji miasta znany był jako Nowe Miasto. Natomiast istniejące w Kaliszu Stare Miasto to zupełnie inna dzielnica, co może być źródłem nieporozumień.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r., s. 56.
  2. Tadeusz Baranowski, Edward Pudełko, Jerzy Aleksander Splitt: Pradzieje i wczesne średniowiecze regionu kaliskiego. Kalisz: Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej w Kaliszu, 2003, s. 104. ISBN 83-88042-23-8.
  3. Iwona Barańska: Architektura Kalisza w dobie Królestwa Kongresowego. Kalisz: Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 2002, s. 149. ISBN 83-85638-24-5.
  4. Krzysztof Dąbrowski: Kalisz od zarania dziejów do wczesnego średniowiecza. W: Dzieje Kalisza : praca zbiorowa pod redakcją Władysława Rusińskiego. Cz. 1: Kalisz od czasów najdawniejszych do okresu średniowiecza. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1977, s. 41.
  5. Krzysztof Dąbrowski, Wiesław Zajączkowski: Archeologia po drodze : przewodnik. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1976, s. 71.
  6. Młynarska M., Proces lokacji Kalisza..., [w:] Osiemnaście wieków Kalisza, red. Gieysztor A., t. 1, Kalisz 1960, s. 105–108.
  7. Wędzki A., Lokacja Kalisza, [w:] Dzieje Kalisza, red. Rusiński W., Poznań 1977, s. 63–66.

Oceń: Staromiejski zespół urbanistyczny Kalisza

★★★★★
Średnia ocena:4.56 Liczba ocen:20