Boris Borvine Frenkel

---

Życiorys

Boris Borvine Frenkel to postać o bogatej biografii, która rozpoczęła się w wiejskich warunkach. Swoje edukacyjne kroki stawiał w chederze, a po pomyślnym ukończeniu kaliskiego gimnazjum w 1916 roku, zajął się nauką grawerowania. Jego życie przeniosło się do Lwowa, gdzie w 1919 roku złożył podania na Wydział Architektury Politechniki. Już wówczas zaintrygowała go działalność polityczna, w tym związki z ruchem komunistycznym, co sprawiło, że został aresztowany w związku z kolportowaniem ulotek o treści antyrządowej i spędził czas w warszawskim więzieniu.

Po odbyciu kary, Frenkel przeniósł się do Berlina, gdzie miał okazję zanurzyć się w żydowskim środowisku intelektualnym oraz artystycznym. To tutaj spotkał takie postacie jak Else Lasker-Schüler oraz Pereca Markisza, a także zetknął się z twórczością grupy „Der Sturm”. Jego artystyczna kariera rozwijała się w teatrze Erwina Piscatora, gdzie odpowiadał za dekoracje do przedstawień. Przełomowym momentem w jego życiu była decyzja o zaciągnięciu się na statek towarowy, co pozwoliło mu opłynąć świat. Podczas rejsów odwiedzał porty w Afryce oraz Australii.

Rok 1924 przyniósł Frenkelowi krótki pobyt w Paryżu, po którym osiedlił się na dłużej w Brukseli, gdzie mieszkał do 1930 roku. Jednak najwięcej czasu poświęcił na naukę pod okiem Henry’ego van de Veldego oraz zakończenie studiów w École des arts décoratifs. To właśnie w tym okresie miała miejsce najsilniejsza aktywność artystyczna Frenkela. Wśród jego dokonań w teatrze można wymienić choreografię do sztuki „Siedmiu powieszonych” Leonida Andriejewa, a także założenie własnych warsztatów sztuki dramatycznej.

Frenkel był także organizatorem licznych przedstawień odbywających się w języku rosyjskim oraz jidysz. W 1930 roku w Musées royaux des Beaux-Arts de Belgique w Brukseli miała miejsce jego indywidualna wystawa. Z czasem jednak, z powodu trudności politycznych, został zmuszony do opuszczenia Belgii, kierując swoje kroki z powrotem do Paryża. Jego działalność artystyczna nie ustawała, bowiem w 1937 roku przyłączył się do Fundacji Żydowskiego Związku Malarzy, zrzeszającej grono artystów. Po wybuchu II wojny światowej, ukrywał się w południowo-zachodniej Francji, by ostatecznie powrócić do Paryża po zakończeniu konfliktu zbrojnego.

W celu uhonorowania ofiar Holokaustu, Frenkel w 1960 roku założył stowarzyszenie oraz magazyn „Nos Artistes”, a także regularnie publikował w piśmie „Unser Stimme”, oddając w ten sposób cześć swoim bliskim i znajomym, którzy zginęli podczas tego tragicznego okresu.

---

Oceń: Boris Borvine Frenkel

---