Stanisław Mariusz Piaskowski, urodzony 25 września 1909 roku w Kaliszu, to postać o niezwykle bogatym dorobku w dziedzinie sztuki i inżynierii. Swoje życie zakończył 13 października 2003 roku w Albany, pozostawiając po sobie szereg osiągnięć, które znacząco wpłynęły na kulturę i naukę w Polsce.
Był nie tylko inżynierem, ale również grafikiem i wydawcą, co czyni go osobą wszechstronnie utalentowaną. Jego najważniejszym wkładem do polskiej kultury są książki poświęcone historii Polskiej Marynarki Wojennej, które cieszą się dużym zainteresowaniem zarówno wśród pasjonatów, jak i historyków.
Życiorys
Rodzice Stanisława Piaskowskiego, Lubomir Piaskowski oraz Lucyna Załęska, byli ziemianami z majątkiem w Winnogórze. W latach 1928-1929 młody Stanisław wstąpił do marynarki wojennej, gdzie przeszedł szkolenie jako torpedo-miner. Po zakończeniu służby wojskowej, kontynuował edukację, uzyskując tytuł inżyniera na Politechnice Warszawskiej.
W okresie września 1939 roku Piaskowski pracował w Lwowie, mieście, które znalazło się pod radziecką okupacją. W latach 1939-1941 uczestniczył w budowie linii kolejowej Równe – Lwów. Po agresji niemieckiej przeniósł się do Piotrkowa Trybunalskiego, gdzie związał się z Armią Krajową. Wykorzystując swoje umiejętności plastyczne, zaangażował się w produkcję fałszywych dokumentów, wspierając ruch oporu.
W 1943 roku Stanisław został deportowany do Francji jako robotnik przymusowy, gdzie pracował przy budowie umocnień portowych w Marsylii. W tym czasie współpracował z Résistance, koordynując różnorodne akcje sabotażowe. Po alianckim desancie w południowej Francji objął stanowisko kierownika stacji zbornej dla byłych żołnierzy polskich w Nicei, gdzie pełnił funkcję porucznika. Następnie został oficerem oświatowym w 7. Dywizji Piechoty, a potem redaktorem technicznym pisma 2. Korpusu Polskiego, tygodnika „Orzeł Biały”. Po zwolnieniu do cywila 30 października 1947 roku, początkowo pozostał we Francji, pracując jako architekt. Utrzymywał również współpracę z paryską „Kulturą”. Następnie jego droga prowadziła przez Belgię i Australię.
Od 1950 roku zamieszkał w Kanadzie, a w 1957 roku przeniósł się do Stanów Zjednoczonych, gdzie osiedlił się w Albany. Tam pracował w biurze projektowym zajmującym się budową dróg i mostów. Jeszcze w Albanii zwiększył swoje zaangażowanie w Stowarzyszeniu Polskich Kombatantów, obejmując stanowisko prezesa miejscowego koła organizacji.
W 1958 roku Stanisław Piaskowski zalożył w Albany firmę wydawniczą, specjalizującą się w usługach typograficznych. Po przejściu na emeryturę z pełnym zaangażowaniem kontynuował działalność wydawniczą, publikując liczne książki, głównie o tematyce historycznej, w tym dzieło „Morski Dywizjon Lotniczy 1918−1939” autorstwa Jerzego Rozwadowskiego oraz tomik poezji „Indian Summer” Anny Frajlich. Jako pasjonat historii, miał możliwość dostępu do archiwów amerykańskich, brytyjskich oraz polonijnych, w tym Instytutu Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku czy Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie. Przygotował znaczącą ilość prac poświęconych Polskiej Marynarce Wojennej i jej okrętom.
Do najważniejszych osiągnięć Stanisława M. Piaskowskiego należy album „Okręty Rzeczypospolitej Polskiej 1920−1946”, wydany w Albany w 1981 roku oraz trzytomowe „Kroniki Polskiej Marynarki Wojennej 1918−1946”, które ukazały się w latach 1983, 1987 i 1990, a w 1989 roku zostały uhonorowane Nagrodą Pisarską Stowarzyszenia Polskich Kombatantów.
Ponadto Piaskowski był również utalentowanym grafikiem, malarzem i ilustratorem. W 1966 roku otrzymał tytuł Artysty Millenium przyznany przez Polski Komitet Millenium w Nowym Jorku. Ilustrował między innymi dzieło „Indian Summer” Anny Frajlich oraz paryskie wydanie książki „Nowe odkrycie Ameryki” autorstwa Aleksandra Janty-Połczyńskiego.
Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":
Stanisław Szymański (inżynier) | Władysław Hirszel | Ignacy Chylewski | Marcin Heyman | Paweł Nestrypke | Jan Zdzisław Kasprzak | Władysław Piestrzyński | Franciszek Tournelle | Antoni Jabłoński-Jasieńczyk | Adolf LoeweOceń: Stanisław Mariusz Piaskowski