Ignacy Daum

Polityka i administracja

Ignacy Daum, znany także pod różnymi pseudonimami: „Michał”, „Zygmunt”, „Ignacy” i „Otto”, urodził się 17 października 1869 roku w Kaliszu. Był to wybitny przedstawiciel medycyny, który poświęcił swoje życie nie tylko zawodowi lekarza, ale także działalności społecznej.

Daum był aktywnym działaczem socjalistycznym oraz zaangażował się w ruchy niepodległościowe. Jego praca i poświęcenie zaowocowały dużym wpływem na społeczeństwo tamtych czasów.

Odszedł z tego świata 15 marca 1932 roku w Saint-Claude, pozostawiając po sobie znaczący ślad w polskiej historii.

Życie i działalność

Ignacy Daum, znany ze swojej działalności jako lekarz i polityk, ukończył edukację na poziomie średnim w Kaliszu, po czym rozpoczął studia na Uniwersytecie Warszawskim. W czasach studenckich zaangażował się w patriotyczne ruchy, zwłaszcza w kręgi radykalnej i socjalistycznej młodzieży. Niestety, jego aktywność polityczna doprowadziła do wydalenia go z uczelni w 1893 roku z tzw. „wilczym biletem”, co oznaczało zakaz studiowania na wszystkich uczelniach w Rosji. W latach 1893–1894 musiał mieszkać w Kaliszu, gdzie był pod stałym nadzorem policji.

Po uzyskaniu zgody na wyjazd, Ignacy przeniósł się do Paryża, gdzie kontynuował studia medyczne na Sorbonie. Wyróżniał się jako jeden z liderów organizacji studenckiej „Spójnia” oraz związał się z lokalną sekcją Związku Zagranicznego Socjalistów Polskich (ZZSP), kierowaną przez Kazimierza KeIles-Krauza, pod którego wpływem pozostawał aż do lat 90. XIX wieku. W latach 1895–1899 pełnił funkcję kasjera w paryskiej sekcji ZZSP. Jego działalność została uwieńczona uczestnictwem w ostatnim Zjeździe ZZSP w Zurychu, gdzie związek ten przekształcił się w oddział Polskiej Partii Socjalistycznej.

Studia z zakresu medycyny zakończył w 1899 roku, przedstawiając pracę dyplomową pt. Traitement abortif de la blennorrhagie chez l’homme, dotyczącą intensywnego leczenia rzeżączki u mężczyzn. W roku 1900 Ignacy wrócił do Polski, gdzie objął stanowisko lekarza w kopalni „Kazimierz” w Zagłębiu Dąbrowskim. Oprócz pracy zawodowej, czynnie wspierał działalność Polskiej Partii Socjalistycznej i organizację strajku górników w lutym 1900 roku.

W 1902 roku, zagrożony aresztowaniem, postanowił przenieść się do Warszawy. W kwietniu tego samego roku został jednak aresztowany za uczestnictwo w manifestacji na Alejach Ujazdowskich i skazany na cztery tygodnie aresztu. Po zwolnieniu, rozpoczął pracę w szpitalu praskim w Warszawie, gdzie był zatrudniony od września 1902 do grudnia 1903. Następnie przejął kierownictwo w Warszawskim Komitecie Robotniczym PPS, gdzie organizował akcje na terenie guberni warszawskiej i płockiej, koncentrując się na działalności wśród robotników, w tym pracowników Kolei Nadwiślańskiej.

Po kolejnych aresztowaniach, w których przebywał w Cytadeli Warszawskiej, Ignacy Daum został zwolniony w lipcu 1904 roku. Wówczas przeniósł się do Wierzbnika, gdzie objął stanowisko lekarza fabrycznego w Starachowickich Zakładach Górniczych, jednocześnie prowadząc intensywną działalność polityczną i agitacyjną, szczególnie po ogłoszeniu manifestu konstytucyjnego przez carat w 1905 roku.

Swoje działania prowadził w towarzystwie znanych współpracowników, takich jak Stanisław Jędrzejewski, Marian Malinowski oraz Ignacy Boerner. Zorganizował również Republikę Starachowicką, de facto obalając władze rosyjskie w regionie. Po pacyfikacji w wyniku działań rosyjskich wojsk, musiał uciekać do Warszawy, gdzie został ponownie aresztowany 20 stycznia 1906. Jego nieugięta postawa podczas śledztwa oraz brak dowodów winy pozwoliły mu na uniewinnienie w dwóch procesach w lecie 1906, chociaż ostatecznie, w wyniku interwencji rodziny, zmuszono go do wyboru między zesłaniem do guberni archangielskiej a przymusowym wyjazdem za granicę.

Po dwudziestomiesięcznym więzieniu, na początku grudnia 1907 roku udał się na emigrację do Francji. Tam ponownie pracował jako lekarz, najpierw w Paryżu, a później przez rok w Detroit w Stanach Zjednoczonych. Po powrocie do Francji osiedlił się w prowincjonalnych rejonach Jura, działając w miejscowej sekcji Francuskiej Partii Socjalistycznej, gdzie zyskał uznanie jako umiarkowany lider. Był także współtwórcą Uniwersytetu Ludowego w Saint-Claude i aktywnie uczestniczył w Lidze Praw Człowieka. Od 6 lutego 1921 roku zasiadał w Komitecie Centralnym partii, reprezentując jawną i zmodyfikowaną wizję socjalizmu.

Rodzina

Ignacy Daum był przedstawicielem zamożnej żydowskiej rodziny mieszczańskiej, która miała swoje korzenie w Kaliszu. Na początku nosił imię Izaak, a jego ojcem był Jakub.

W grudniu 1904 roku związał się w związku małżeńskim z Marią Burczyńską, która również aktywnie działała w Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS).

Przypisy

  1. Timothy Snyder, Nationalism, Marxism, and Modern Central Europe: A Biography of Kazimierz Kellez-Krauz 1872-1905, Oxford 2018 r., Biographical Steches, s. 264.
  2. Jerzy Pająk, Daum Ignacy (1869-1932), Świętokrzyski Słownik Biograficzny, t. 2, Kielce 2009 r., s. 101–102.
  3. Jerzy Pająk, Organizacje bojowe partii politycznych w Królestwie Polskim 1904-1911, Warszawa 1985 r., s. 75.
  4. Jerzy Pająk, Konspiracyjne życie polityczne w Staropolskim Okręgu Przemysłowym 1882-1904, Kielce 1994 r., s. 100, 110, 117, 130, 164, 185, 186, 190, 196, 244.
  5. Władysław Pobóg-Malinowski, Daum Ignacy (1869-1932), Polski Słownik Biograficzny, t. 4, Kraków 1938 r., s. 456–457.
  6. Stanisław Kalabiński, Daum Ignacy (1869-1932), Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego, t. 1, Warszawa 1978 r., s. 400–401.
  7. DAUM Ignace – Le Maitrone. Dictionnaire biographique mouvement ouvier mouvement social.
  8. Cataloue Sudoc – Ignace Daum.
  9. Zarządzenie o nadaniu Krzyża Niepodległości z mieczami, Krzyża Niepodległości oraz Medalu Niepodległości (M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163).

Oceń: Ignacy Daum

★★★★★
Średnia ocena:4.89 Liczba ocen:22