Maria Angela Truszkowska

---

Życiorys

Dzieciństwo i młodość

Maria Angela Truszkowska przyszła na świat 16 maja 1825 roku w Kaliszu jako pierwsza z siedmiorga dzieci, które urodzili Józef, pełniący funkcję podprokuratora przy Sądzie Policji Poprawczej Wydziału Kaliskiego, oraz Józefa z Rudzińskich. Na chrzcie, który miał miejsce 1 stycznia 1826 roku w kolegiacie Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kaliszu, otrzymała imiona Zofia Kamila.

W 1834 roku, na podstawie zachowanych informacji w Dziennikach Urzędowych Królestwa Polskiego, rodzina Truszkowskich postanowiła przenieść się do Warszawy. Rodzice intensywnie dbali o odpowiednie wychowanie oraz solidne wykształcenie najstarszej córki. Już w początkowym okresie życia Zofia rozpoczęła naukę w Wyższej Pensji Laury Brzezińskiej-Guerin. Ważną rolę w jej formacji duchowej odegrała nauczycielka Anastazja Kotowicz.

Pomimo tego, że Zofia odnosiła sukcesy jako uczennica, jej zdrowie było na tyle słabe, że musiała przerwać naukę. W roku, gdy miała 16 lat, lekarze podjęli decyzję o kuracji w Szwajcarii, dokąd pojechała z Anastazją. Obcowanie z naturą ogromnie wpłynęło na jej duchowy rozwój, a przybycie do Szwajcarii zafascynowało ją modlitwą. Choć przywiozła ze sobą wzmocnione siły intelektualne i fizyczne, po powrocie do Warszawy nie odzyskała dawnej energii do nauki oraz nie wróciła na pensję. Pracowała samodzielnie, korzystając z bogatej prywatnej biblioteki ojca, a także pogłębiała znajomość języków obcych, ze szczególnym uwzględnieniem francuskiego. W międzyczasie stała się opiekunką dla młodszego rodzeństwa.

Już w młodzieńczych latach Zofia postanowiła poświęcić swe życie duchowej służbie Bogu. Jej myśli kierowały się ku klasztorowi sióstr wizytek, jednak rodzice nie podporządkowali się jej marzeniom o wstąpieniu do zakonu, co było związane z jej głęboko rozwiniętą pobożnością, miłością do modlitwy oraz wrażliwością na nieszczęścia innych. Dodatkową przeszkodą w realizacji jej planów była podróż z niepełnosprawnym ojcem do Salzbrunn, gdzie wspólnie zwiedzili Kolonię. To tam, w gotyckiej katedrze, Zofia ponownie przemyślała swoje powołanie, dochodząc do wniosku, że Bóg nie wzywa jej do życia w zakonie.

Działalność charytatywna

W 1854 roku, kiedy w Warszawie ruszały przygotowania do założenia Stowarzyszenia Pań Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo przy kościele Św. Krzyża, Zofia Truszkowska aktywnie włączyła się w jego działalność, stając się jedną z jego pierwszych członkiń. Widząc serdeczne zaangażowanie córki w prace charytatywne, rodzice wsparli ją finansowo, jednocześnie ciesząc się, że zrezygnowała z zamysłu wstąpienia do klauzurowego zakonu. W krótkim czasie, Zofia zyskała miano jednej z najaktywniejszych działaczek Stowarzyszenia.

Dzięki współpracy z kuzynką Klotyldą Ciechanowską oraz hrabiną Gabrieli z Brezów Wrotnowską, w listopadzie tego samego roku wynajęły mieszkanie przy ul. Kościelnej 10 na Nowym Mieście w Warszawie, gdzie utworzyły schronisko dla kilku bezdomnych sierot oraz starszych osób.

Tercjarstwo franciszkańskie

3 czerwca 1855 roku Zofia oraz Klotylda przyjęły habit tercjarski, który wręczył im Honorat Koźmiński, kapucyn, znany kaznodzieja i ich duchowy przewodnik. Po przyjęciu habitu, obie otrzymały nowe imiona: Zofia nazywała się teraz s. Angeli, natomiast Klotylda została s. Weroniką. 21 listopada tego roku oddały się pod opiekę Matki Bożej Częstochowskiej, co stanowiło symboliczny początek Zgromadzenia.

12 kwietnia 1856 roku Zofia wynajęła większe lokum przy ul. Mostowej, do którego przeniosły się podopieczne. O tym znaczącym wydarzeniu szeroko i szczegółowo informował „Kurier Warszawski”.

Wówczas instytucję Panny Truszkowskiej nazwano „Zakład św. Feliksa”, gdzie patronatem został św. Feliks z Kantalicjo (kapucyn, zm. 1587). Zofia, wspólnie z dziećmi i osobami starszymi, często modliła się przed ołtarzem ku jego czci, który znajdował się w kościele Kapucynów na ul. Miodowej w Warszawie.

W lipcu 1856 roku Zofia oraz Klotylda na stałe osiedliły się w Zakładzie, poświęcając się wychowaniu dzieci oraz opiece nad osobami starszymi. Działalność s. Angeli rozwijała się intensywnie, co doprowadziło do przeniesienia Zakładu 8 lipca 1857 roku do budynku dawnej Biblioteki Załuskich, położonej przy ul. Daniłowczowskiej.

Nowa wspólnota zakonna

Przykład życia i zaangażowania s. Angeli przyciągnął wiele młodych dziewcząt, które postanowiły ofiarować swoje życie na służbę potrzebującym.

W 1859 roku siostry felicjanki rozpoczęły również posługiwanie wśród ludności wiejskiej. Na Podlasiu, w majątku Ludwika Górskiego, utworzono pierwszą ochronkę. W ciągu czterech lat siostry prowadziły już jedenaście podobnych instytucji wśród unitów podlaskich oraz dwadzieścia siedem w całym zaborze rosyjskim.

W czasie, gdy Matka Angela pełniła funkcję przełożonej generalnej Zgromadzenia, miało miejsce kolejne powstanie niepodległościowe Polaków. W czasie powstania styczniowego liczne domy Zgromadzenia zamieniły się w szpitale. Rząd carski nałożył na felicjanki karę kasaty Zgromadzenia w całym Królestwie Polskim. Część sióstr udała się do Krakowa, gdzie istniała jedyna placówka Zgromadzenia, która była wolna od carskich represji. Matka Angela dotarła do Krakowa w 1866 roku, co pozwoliło jej na nowo zorganizować życie zakonne.

Życie duchowe

Duchowość Matki Angeli opisywana jest jako umiejętność szukania i rozważania oraz zaufania całkowicie Bogu. Niosła pociechę i wsparcie innym, mimo że sama borykała się z wieloma trudnościami życiowymi. Centrum jej duchowego życia stanowiło nabożeństwo do Chrystusa Eucharystycznego oraz Niepokalanego Serca Maryi.

Dożyła momentu, w którym założone przez nią Zgromadzenie Sióstr Felicjanek zostało zatwierdzone przez Kościół. Miesiąc przed jej śmiercią, ks. bp Jan Duklan Puzyna wręczył jej dekret Stolicy Apostolskiej, który oficjalnie zatwierdzał Zgromadzenie.

Śmierć

Matka Maria Angela zmarła 10 października 1899 roku w domu macierzystym Zgromadzenia w Krakowie, przy ul. Smoleńskiej. Za specjalnym pozwoleniem austriackich władz została pochowana w kaplicy przy kościele Niepokalanego Serca Maryi, gdzie spoczywała aż do roku 1993.

Proces beatyfikacyjny

Z inicjatywy sióstr felicjanek zainicjowano działania mające na celu wyniesienie M. Angeli Truszkowskiej na ołtarze. W 1949 roku w archidiecezji krakowskiej rozpoczęto diecezjalny proces informacyjny, który przebiegał pod przewodnictwem kard. Adama Stefana Sapiehy. Po zakończeniu tego etapu, akta procesu zostały przekazane do Kongregacji ds. Obrzędów w Rzymie, co pozwoliło na nadanie jej tytułu Służebnicy Bożej.

W kolejnych latach, 20 listopada 1967, za zezwoleniem Kongregacji ds. Obrzędów, kard. Karol Wojtyła, który był wówczas ordynariuszem i późniejszym papieżem, rozpoczął proces apostolski. W tym czasie postulatorem procesu mianowano kapucyna o. Bernardino da Sienę OFMCap. Proces ten został zakończony w Krakowie w 1969 roku, a dokumentacja tego etapu została przesłana do Rzymu.

Po zapoznaniu się z tą dokumentacją, Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych uznała ważność procesu apostolskiego, co znalazło odzwierciedlenie w ogłoszeniu dekretu 2 kwietnia 1982 roku, stwierdzającego heroiczność jej życia oraz cnót. Od tego momentu przysługiwał jej tytuł Czcigodnej Służebnicy Bożej.

Do beatyfikacji wymagany był cud, który miał być dokonany za jej wstawiennictwem. Cud ten został potwierdzony dekretem 8 grudnia 1986 roku. W dniu 19 czerwca 1992 roku odbyło się posiedzenie konsultorów teologicznych, a 7 lipca tego samego roku posiedzenie kardynałów oraz biskupów Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, którzy pozytywnie zaopiniowali dokumentację procesu. Wkrótce po tym papież Jan Paweł II wyraził zgodę na jej beatyfikację, która odbyła się 18 kwietnia 1993 roku podczas uroczystej mszy świętej sprawowanej przez papieża w Rzymie. W trakcie tej mszy beatyfikowano również inne osoby, w tym Stanisława Kazimierczyka, Faustynę Kowalską, Paulę Montal Fornés oraz Ludwika z Casorii.

Po ceremonii beatyfikacyjnej relikwie Marii Angeli Truszkowskiej zostały przeniesione do kościoła Niepokalanego Serca Maryi w Krakowie. Obecnie postulatorką procesu kanonizacyjnego jest s. Maria Marta Zielińska CSSF. Jej wspomnienie liturgiczne przypada na dzień 10 października, tzw. dies natalis.

Patronat

Maria Angela Truszkowska jest osobą, która objęła patronat nad licznymi stowarzyszeniami oraz instytucjami, które są prowadzone przez siostry felicjanki w różnych zakątkach świata.

Do grona tych instytucji zaliczają się m.in. Szkoła Podstawowa nr 28 w Warszawie oraz Gimnazjum nr 4 w Warszawie.

Publikacje

Oto zestawienie publikacji autorstwa Marii Angeli Truszkowskiej, które dostarczają wnikliwego wglądu w jej myśli oraz przesłania. Poniżej przedstawiamy szczegóły dotyczące jej dzieł:

• Maria Angela Truszkowska: Wybór pism. Listy do sióstr. T. 1. Rzym: Papieski Instytut Studiów Kościelnych, 1977. OCLC 749648589, brak numerów stron w książce,
• Maria Angela Truszkowska: Wybór pism. Listy do O. Honorata Koźmińskiego. T. 2. Cz. 1. Rzym: Papieski Instytut Studiów Kościelnych, 1980. OCLC 749648593, brak numerów stron w książce,
• Maria Angela Truszkowska: Wybór pism. Listy do O. Honorata Koźmińskiego i do różnych osób spoza Zgromadzenia. T. 2. Cz. 2. Rzym: Papieski Instytut Studiów Kościelnych, 1981. OCLC 749648681, brak numerów stron w książce,
• Maria Angela Truszkowska (opracowanie, przygotowanie do druku Rafaela Czernigiewicz, słowo wstępne Karol Wojtyła): Wybór pism. Różne pisma. T. 3. Rzym: Papieski Instytut Studiów Kościelnych, 1982. OCLC 922241834, brak numerów stron w książce,
• Maria Angela Truszkowska (wybór tekstów Benwenuta Tomasiak): Kochać, to znaczy dawać. Każdego dnia z bł. Marią Angelą: myśli bł. Marii Angeli Truszkowskiej z Wyboru Pism (t. I, II, III). Warszawa: Wydawnictwo Sióstr Loretanek, 2003. ISBN 83-7257-048-5. OCLC 749148366, brak numerów stron w książce,
• Maria Angela Truszkowska (dobór tekstów Jan D. Szczurek, fot. Ludwik Kostuś): Droga Krzyżowa. Kraków: Wydawnictwo „M”, 2003. ISBN 83-7221-578-2. OCLC 749306121, brak numerów stron w książce.

---

Oceń: Maria Angela Truszkowska

---