Stanisław Chodyński

---

Życiorys

Stanisław Chodyński był osobą o wyjątkowym dziedzictwie, synem Feliksa i Honoraty z Wesołowskich, a także bratem Adama oraz Zenona. Swoje pierwsze kroki w nauce stawiał w domu rodzinnym, później kontynuował edukację w Wyższej Szkole Realnej w Kaliszu. W latach 1855–1859 kształcił się w Seminarium Duchownym we Włocławku, gdzie w 1860 roku otrzymał święcenia kapłańskie z rąk bpa Tadeusza Łubieńskiego. Następnie kontynuował studia teologiczne w Warszawie, które zakończył uzyskaniem tytułu kandydata świętej teologii w 1863 roku.

W latach 1863–1866 pracował jako wikariusz w parafii Sieradz, a od 1866 roku pełnił funkcję profesora w seminarium we Włocławku, gdzie zajmował się wykładami z zakresu biblistyki, historii Kościoła, teologii dogmatycznej, liturgiki, a także prawa kanonicznego. Ericjał w tej instytucji toczył się również przez wiele lat, gdzie jego wpływ na młodych duchownych był nieoceniony. Był również katechetą w gimnazjum oraz szkole realnej w Włocławku w latach 1869–1882.

Od 1878 roku Chodyński wrócił do pracy duszpasterskiej, pełniąc obowiązki proboszcza w Bronisławiu do 1882 roku, a następnie w Wieńcu do 1887 roku. Po tych latach ponownie zagościł w seminarium jako profesor, a krótko przed śmiercią, w 1919 roku, otrzymał tytuł profesora honorowego na Uniwersytecie Warszawskim oraz został kierownikiem Seminarium Historii Kościoła.

Był kanonikiem kapituły katedralnej we Włocławku od 1877 roku, gdzie pełnił różne funkcje, w tym prokuratora oraz dziekana w latach 1894-1897. W jego ziarnie działalności znalazły się również obowiązki sędziego surogata konsystorza włocławskiego oraz cenzora książek religijnych. Zasłużył na godność protonotariusza apostolskiego nadaną przez papieża Leona XIII. Zajmował się nie tylko nauczaniem, ale też historią średniowiecznego Kościoła w Polsce oraz edytorstwem.

W szczególności badał historię kapituły włocławskiej, gromadził informacje o działalności zakonów reformatorów, a także medyków oraz Żydów włocławskich. Chodyński wniósł wiele do obszaru naukowego seminarium, a także przyczynił się do rozwoju zbiorów biblioteki seminaryjnej. Opracował wiele dzieł, w tym Monumenta historica diec. Vladislaviensis (1881-1910) i Documenta historica Seminarii Vladislaviensis (1897). Wspólnie z ks. Janem Nepomucenem Fijałkiem wydał również Statuty kapituły katedralnej włocławskiej w 1915 roku. Wśród jego publikacji znajdowały się m.in.:

• Szkoła katedralna włocławska (1900),
• Organy, śpiew i muzyka w kościele katedralnym włocławskim (1902),
• Seminarium włocławskie (1904),
• Notariusze kapituły włocławskiej (1905),
• Biskupi sufragani włocławscy (1906),
• Szkoła oo. bernardynów w Warcie (1910),
• Szkoły oo. pijarów w Radziejowie i Włocławku (1911),
• Trybunaliści z Kapituły Włocławskiej (1911),
• Biblioteka Kapituły Włocławskiej (1949).

Kopie cyfrowe jego dzieł można znaleźć w KPBC. Od 1904 roku był członkiem korespondentem AU oraz w 1907 roku został jednym z założycieli Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Akademia Duchowna w Petersburgu wyróżniła go doktoratem honoris causa w 1901 roku.

Chodyński zmarł 16 maja 1919 roku we Włocławku i został pochowany na cmentarzu komunalnym we Włocławku, w centralnej części w kwaterze 82A/4/1, tuż obok ołtarza. W 1936 roku nadano Bibliotece Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku imię braci Chodyńskich, co podkreśla jego trwały wpływ na historię i edukację w regionie.

Literatura dodatkowa

Książka autorstwa ks. Michała Morawskiego dotycząca życia i działalności Chodyńskiego Stanisława została opublikowana w Polskim Słowniku Biograficznym. W tomie 3, który obejmuje biografie postaci od Brożka Jana do Chwalczewskiego Franciszka, tekst ten można znaleźć na stronach 377–378.

Warto również dodać, że publikacja ta ukazała się nakładem Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie w 1937 roku, a do dzisiaj jest uważana za ważne źródło wiedzy na temat tej postaci. W 1989 roku zrealizowano reprint tej pracy, który wydano przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich w Krakowie, w nakładzie oznaczonym numerem ISBN 83-04-03291-0.

---

Oceń: Stanisław Chodyński

---