Tadeusz Semadeni

---

Życiorys

Tadeusz Semadeni przyszedł na świat jako potomek Władysława Semadeniego (1865–1930), który pełnił rolę pastora oraz superintendenta w Kościele Ewangelicko-Reformowanym. Jego matka, Helena z Haberkantów, była siostrą znanej pisarki Wandy Haberkantówny. Rodzina miała korzenie szwajcarskie, jednakże była całkowicie spolonizowana. Warto dodać, że zarówno Władysław, jak i Helena byli nauczycielami w Kaliszu, a ich uczniowie to m.in. przyszła autorka książek, Maria Dąbrowska.

Tadeusz ukończył w 1920 roku Liceum im. Zamoyskiego w Warszawie, a studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego zakończył dyplomem magistra praw w roku 1924. Jego kariera zawodowa obejmowała funkcje sędziego Sądu Okręgowego w Warszawie, a następnie wiceprokuratora w Sądzie Apelacyjnym w Warszawie do roku 1939. W tym czasie napisał książkę pod tytułem „Prawo o ustroju adwokatury”, która została opublikowana w 1938 roku.

W roku 1922 Tadeusz był jednym z założycieli Polskiego Związku Pływackiego, gdzie pełnił rolę kapitana sportowego. Jako przedstawiciel Polski uczestniczył w olimpiadzie w Amsterdamie w 1928 roku, a także kierował zespołem polskich pływaków w czasie olimpiady berlińskiej w 1936 roku. W 1923 roku ustanowił pierwszy oficjalny rekord Polski na dystansie 100 m stylem dowolnym. Jego zaangażowanie w sport nie ograniczało się tylko do pływania, ponieważ był również współautorem książki „Pływanie. Podręcznik techniki” (1928) wraz z A. Zaleskim. Dodatkowo, był dziennikarzem sportowym oraz II sekretarzem redakcji tygodnika „Stadjon” od kwietnia 1924 roku.

W czasie II wojny światowej, Tadeusz mieszkał w Warszawie przy ul. Stanisława Noakowskiego 20 m. 3. Podczas okupacji posługiwał się pseudonimami „Teodor” i „Witold”. Był wiceprezesem rady programowej organizacji Znak oraz zajmował się zagadnieniami prawnymi. Działał w Sztabie Głównym Konfederacji Zbrojnej, a od lato 1940 roku był sędzią w Sądzie Kapturowym Okręgu Warszawa-Województwo Związku Walki Zbrojnej oraz w Wojskowym Sądzie Specjalnym Obszaru Warszawa AK. Jego heroizm i odwaga zostały szczególnie widoczne, kiedy w grudniu 1943 roku przywiózł na ochotnika Zofię Rapp-Kochańską (vel Marie Springer) z wywiadu AK, po jej ucieczce z rąk Gestapo. W marcu 1944 roku, Tadeusz objął stanowisko wiceprezesa Rady Programowej Stronnictwa Pracy, które uczestniczyło w rządach RP na uchodźstwie.

W trakcie powstania warszawskiego w 1944 roku, Semadeni stał na czołowej linii walki jako kierownik WSS Obwodu Śródmieście Południowe, działając jako swego rodzaju sąd ludowy, który wymierzał surowe kary za podpisanie Volksliste. W walce stawał ramię w ramię z żołnierzami 3 batalionu pancernego „Golski”. Niestety, zginął w dniu 19 sierpnia 1944 roku, broniąc Politechniki. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Walecznych. W tym tragiczny dniu, jego syn, strzel. plut. Allan Andrzej Semadeni, również zmarł w trakcie walki, a jego ciało nigdy nie zostało odnalezione. Pamięć Tadeusza Semadeni oraz jego syna symbolicznie upamiętniono na cmentarzu reformowanym przy ul. Żytniej w Warszawie (kwatera L-1-3).

Życie prywatne

W życiu prywatnym Tadeusza Semadeniego istotne miejsce zajmowała jego żona, Irena Konopacka-Semadeni. Była nie tylko jego partnerką, ale także osobą zaangażowaną w działania społeczne i medyczne. W czasach pacyfikacji Czerniakowa pracowała jako doktor „Konstancja” i kierowała powstańczym szpitalem, nieustannie niosąc pomoc potrzebującym. Jej zasługi są nie do przecenienia, zwłaszcza że przeżyła okrucieństwa wojny.

Irene Konopacką-Semadeni można nazwać „ciotką cichociemnych”, ze względu na jej kontakt z osobami zaangażowanymi w ruch oporu oraz ich wsparcie w trudnych czasach. Po wojnie postanowiła kontynuować swoją karierę w medycynie, co zaowocowało założeniem i kierowaniem Kliniką Chirurgii Stomatologicznej w Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie. Jej wkład w rozwój medycyny stomatologicznej był znaczny i doceniony przez środowisko.

Warto również zaznaczyć, że ich syn, Zbigniew Semadeni, wniósł swój wkład w edukację jako profesor matematyki na Uniwersytecie Warszawskim. Rodzina Semadenich z pewnością była przykładem osób, które w trudnych czasach potrafiły znaleźć swoje miejsce oraz przyczyniać się do rozwoju różnych dziedzin życia społecznego i naukowego.

Ordery i odznaczenia

Wśród honorów, które otrzymał Tadeusz Semadeni, wyróżnia się kilka istotnych odznaczeń. W szczególności przyznano mu Krzyż Walecznych, a honor ten został mu nadany pośmiertnie.

Dodatkowo, 19 marca 1931 roku, uhonorowany został Srebrnym Krzyżem Zasługi.

---

Oceń: Tadeusz Semadeni

---