Stanisław Goszczurny

Kultura i sztuka

Stanisław Goszczurny, urodzony 25 września 1929 roku w Kaliszu, to postać, którą należy wspomnieć w kontekście polskiej literatury i dziennikarstwa. Zmarł 13 maja 2003 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie znaczący dorobek artystyczny, który wpłynął na rozwój marynistyki w Polsce.

Jako pisarz i dziennikarz, Goszczurny skoncentrował swoje zainteresowania na tematach związanych z morzem, co czyni go ważnym głosem w tej dziedzinie. Niezwykła pasja do marynistyki przejawiała się w jego twórczości, przez co zdobył uznanie zarówno wśród czytelników, jak i krytyków.

Życiorys

Młodość

Stanisław Goszczurny wyrósł w typowej rodzinie robotniczej. Jako syn Ignacego Goszczurnego oraz Stanisławy Marczak przyszedł na świat w trudnych, powojennych czasach. Ukończył Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu w 1947 roku, uzyskując tzw. małą maturę. W ciągu roku, podjął decyzję o kontynuowaniu swojej drogi w Oficerskiej Szkole Artylerii Przeciwlotniczej, zlokalizowanej w Koszalinie. W okresie od 1949 do 1950 roku pracował w Komendzie Wojewódzkiej Służby w Gdańsku, równocześnie ucząc się w liceum dla dorosłych. Dla niego rok 1949 był przełomowy, ponieważ zdobył pierwsze doświadczenia dziennikarskie, publikując w gazecie „Głos Wybrzeża”. finalnie w 1950 roku zdał maturę, a następnie rozpoczął studia z zakresu dziennikarstwa na Uniwersytecie Warszawskim, jednocześnie kształcąc się w zakresie prawa na Uniwersytecie Poznańskim. Swoje pierwsze kroki dziennikarskie stawiał w 1950 roku, odbywając praktyki w Polskim Radio.

Działalność kulturalna i literacka

Od 1950 do 1968 roku Stanisław pełnił różnorodne funkcje w Polskim Radiu – był reporterem oraz kierownikiem redakcji. Następnie został zastępcą redaktora naczelnego, a od 1968 do 1974 roku sprawował funkcję redaktora naczelnego Rozgłośni Gdańskiej Polskiego Radia. Na wyróżnienie zasługuje jego półroczny rejs do Chin, który miał miejsce w 1956 roku. Od 1979 roku osiedlił się w Warszawie i przez niemal dekadę, od 1981 do 1989 roku, redagował dziennik „Rzeczpospolita”. Od 1982 do 1984 był dyrektorem departamentu Naczelnego Zarządu Kinematografii w Ministerstwie Kultury. Po przejściu na emeryturę w 1990 roku, Stanisław napisał swoją debiutancką powieść „Mewy”, osadzoną w Gdańsku, która szybko zdobyła popularność, doczekując się sześciu wznowień. Dwa lata później stworzył poradnik „Halo, tu głos załogi”. W 1965 roku przystąpił do Związku Literatów Polskich, a po roku objął funkcję wiceprezesa Oddziału Gdańskiego ZLP. Gromadził dorobek literacki, składający się z 27 książek, a przez ponad 20 lat współpracował z Wydawnictwem Morskim, także z takimi wydawcami jak Wydawnictwo MON, Krajowa Agencja Wydawnicza oraz Iskry. Oprócz literatury, stworzył dwa scenariusze filmowe.

Działalność polityczna

W 1956 roku rozpoczął aktywność w Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, co otworzyło przed nim możliwości zaangażowania się w kulturę i politykę. W Ostrowie Gdańskim został I sekretarzem Podstawowej Organizacji Partyjnej przy Oddziale Gdańskim Związku Literatów Polskich. Dwa lata później, w 1968 roku, reprezentował Gdańsk na V Zjeździe PZPR. Przewodniczył Komisji Propagandy Komitetu Miejskiego PZPR w Gdańsku oraz Komisji Kultury Komitetu Wojewódzkiego PZPR, gdzie aktywnie działał jako lektor. Również związany był z Miejskim Komitetem Frontu Jedności Narodu w Gdańsku oraz Ochotniczą Rezerwą Milicji Obywatelskiej.

Nagrody i odznaczenia

W uznaniu za swoje osiągnięcia, Goszczurny otrzymał szereg nagród i odznaczeń, w tym Krzyż Kawalerski oraz Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski. Otrzymał również Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi. W 2002 roku, na mocy postanowienia prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego, został uhonorowany Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Dodatkowo, podkreślono jego wkład w kulturę poprzez „Odznakę 1000-lecia Państwa Polskiego”, „Zasłużony Działacz Kultury”, „Zasłużony Pracownik Morza”, a także poprzez odznaki: „Honorową Odznaką m. Gdańska”, „Za Zasługi dla Gdańska”, oraz odznakę honorową „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”.

Twórczość

Stanisław Goszczurny był pisarzem, który zasłynął z wielu interesujących dzieł. Jego twórczość łączy elementy literackie z różnorodnymi tematami, tworząc niepowtarzalny styl, który przyciągał czytelników. Oto lista niektórych z jego prac:

  • A żyć trzeba dalej…
  • Długi prosi o karę śmierci
  • Drugi powrót
  • Dwaj przyjaciele
  • Heron lubił dolary
  • Jolka, córka mewy
  • Koniec najdłuższego rejsu
  • Kormoran wychodzi w rejs
  • Mewy
  • Między ogniem a wodą
  • Mord w Lesie Kociewskim
  • Morze nie odda ofiar
  • Nieżołnierze, niebohaterzy
  • Opowiastki dla Kubusia
  • Ostatnia noc przed końcem rejsu
  • Pierwszy sztorm
  • Prom
  • Przyszedłem pana zabić
  • Rozbitek
  • Skrawek nieba
  • Stella Maris
  • Sylwestrowa noc; kryminał
  • Szablą i fortelem
  • Wiatr
  • Wyrok śmierci
  • Wyrok śmierci cz.2 – W imieniu prawa
  • Wyrok śmierci cz.3 – Zamach
  • Za cenę własnego życia
  • Żołnierzyk

Ekranizacje

W kontekście twórczości Stanisława Goszczurnego warto zwrócić uwagę na filmowe interpretacje jego dzieł. Są one niezwykle istotnym elementem, który przyczynia się do popularyzacji jego literackiego dorobku.

Filmowe adaptacje pozwalają na całkowite odmienienie postrzegania jego utworów, ukazując je w nowej, wizualnej formie, co często przyciąga uwagę szerszej publiczności.

Jednocześnie wprowadzają one nowe perspektywy interpretacyjne, które mogą wzbogacać doświadczenie czytelnika i widza. Wobec tego każdy miłośnik literatury i kina powinien zwrócić uwagę na te adaptacje, aby móc w pełni docenić wartość artystyczną twórczości Goszczurnego.

Oceń: Stanisław Goszczurny

★★★★★
Średnia ocena:4.92 Liczba ocen:24