Jan Danecki


Jan Danecki, urodzony 24 czerwca 1928 roku w Kaliszu, był wybitnym polskim socjologiem, który swoją karierę zawodową związał z wszechstronnym badaniem zjawisk społecznych. Często odnosił się do tematów dotyczących zarówno postępu, jak i regresu społecznego. Jego wkład w tę dziedzinę wiedzy był niezwykle znaczący.

Zmarł 12 czerwca 2006 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie bogaty dorobek naukowy, który wciąż inspiruje przyszłe pokolenia badaczy.

Życiorys

Jan Danecki był niezwykle aktywną postacią, która odegrała znaczącą rolę w historii Polski. Uciekł się do ofiarności podczas powstania warszawskiego, co stanowiło ważny element jego biografii.

W 1947 roku rozpoczął studia socjologiczne na Uniwersytecie Poznańskim, a w 1951 roku objął stanowisko młodszego asystenta w Katedrze Psychologii Społecznej tej uczelni. Przez kolejne jedenaście lat intensywnie angażował się w działalność publicystyczną oraz prace redaktorskie.

W 1962 roku zainicjował studia doktoranckie, zaś w 1967 roku obronił swoją rozprawę doktorską, której tytuł brzmiał: Czas wolny w perspektywie ewolucji pracy przemysłowej. Jego promotorem był znany socjolog, prof. Zygmunt Bauman. Kontynuacją tej tematyki była monografia Jedność podzielonego czasu. Czas wolny i czas pracy w społeczeństwach uprzemysłowionych, wydana w 1970 roku, z drugą edycją opublikowaną w 1974 roku.

W 1966 roku Danecki przeszedł do pracy na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie w 1967 roku został adiunktem, a rok później uzyskał tytuł docenta. W 1972 swoich badań bronił pracy habilitacyjnej na temat postępu społecznego w kontekście społeczeństwa przemysłowego. Jego osiągnięcia zostały docenione, gdy w 1979 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1991 roku tytuł profesora zwyczajnego.

W latach 1975–1977 prowadził Pracownię Problemów Postępu Społecznego w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. W tym czasie został zaproszony do Paryża, gdzie miał przyjemność poprowadzić cykl wykładów w Ecołe des Hautes Etudes en Sciences Sociales. Co więcej, współpracował z Uniwersytetem ONZ w Tokio, biorąc udział w czteroletnim programie badawczym na temat celów, procesów i wskaźników rozwoju.

Na koniec należy wspomnieć, że Jan Danecki spoczywa na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie, co stanowi jego ostatnie miejsce spoczynku po bogatej karierze akademickiej i społecznej.

Zainteresowania naukowe i osiągnięcia

Jan Danecki był badaczem o szerokich zainteresowaniach naukowych, które obejmowały zarówno czynniki wpływające na postęp społeczny, jak i te skutkujące społecznym regressem. Jego prace koncentrowały się na analizie przyczyn oraz skutków tych zjawisk. Od 1987 roku prowadził w Polsce pionierskie badania, które zasłużyły na miano „Postęp i regres społeczny”.

W latach siedemdziesiątych oraz na początku lat osiemdziesiątych XX wieku, Jan Danecki był zaangażowany w studia prognostyczne w Komitecie Badań i Prognoz przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk. W tym okresie pełnił także ważne funkcje, w tym sekretarza naukowego od 1972 do 1981 roku oraz wiceprzewodniczącego w latach 1981–1983. Jego prace obejmowały prowadzenie interdyscyplinarnego zespołu, który zajmował się prognozami ostrzegawczymi, co wskazuje na jego zaangażowanie w badania o istotnym wpływie na społeczeństwo.

Danecki był również aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Socjologicznego oraz Polskiego Towarzystwa Polityki Społecznej. Niemniej jednak, jego działalność nie ograniczała się jedynie do teorii, gdyż pod jego opieką naukową zrealizowano 10 prac doktorskich, w tym te autorstwa Barbarze Szatur-Jaworskiej (obronionej w 1986 roku), Radosława Markowskiego (1990) oraz Jerzego Rossy (2000).

W uznaniu jego wkładu w rozwój nauki, w 2003 roku Jan Danecki został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, co stanowi świadectwo jego znaczącej działalności w dziedzinie nauk społecznych.

Publikacje

Jan Danecki ma na swoim koncie wiele istotnych publikacji, które znacząco przyczyniły się do rozwoju wiedzy w dziedzinie społecznej i krytycznej. Oto niektóre z nich:

  • Postęp i regres społeczny (1991),
  • Kwestie społeczne i krytyczne sytuacje życiowe u progu lat dziewięćdziesiątych (współredaktor Barbara Rysz-Kowalczyk, 1992 i 1994),
  • Insides into Maldevelopment. Reconsidering the Idea of Progress (redakcja, 1993 i 1996),
  • Kwestie społeczne w doświadczeniu lokalnym (1997).

Przypisy

  1. Wyszukiwarka cmentarna [online], Warszawskie cmentarze [dostęp 30.01.2022 r.]
  2. Prof. zw. dr hab. Jan Danecki, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 30.01.2022 r.]
  3. Danecki Jan, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 23.04.2019 r.]
  4. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 09.12.2003 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2004 r. nr 20, poz. 356).
  5. Antoni Rajkiewicz, W służbie nauki i postępu społecznego, w: Jolanta Gawron, Bibliografia prac prof. Dr. Hab. Jana Daneckiegoza lata 1957–1998, Główna Biblioteka Pracy i Zabezpieczenia Społecznego, Warszawa, 1998, s. V–VIII

Oceń: Jan Danecki

Średnia ocena:4.65 Liczba ocen:12