Janusz Prądzyński

Wojsko i służby mundurowe

Janusz Witold Prądzyński, znany również jako Jan Bałdyga, to postać, której życie i działalność zasługują na szczegółowe zbadanie. Urodził się 29 listopada 1911 roku w Kaliszu i zmarł 31 marca 1963 roku w Płocku. Był nie tylko dziennikarzem, ale także rotmistrzem kawalerii w Wojska Polskiego.

Jego życie pełne było wyzwań i heroizmu, co uwidacznia jego zaangażowanie w różnorodne działania, które podejmował jako członek Polskich Sił Zbrojnych oraz Armii Krajowej. Janusz Prądzyński był także cichociemnym, co oznacza, że brał udział w tajnych operacjach wojskowych, które miały kluczowe znaczenie dla walki o niepodległość.

Jego pseudonimy, takie jak „Janek”, „Janek Paschalski”, „Trzy” oraz „Dziewięć”, są dowodem na różnorodność ról, jakie pełnił w swoim życiu zawodowym oraz w działalności wojskowej. Prądzyński pozostaje znaczącą postacią w historii Polski, a jego wkład jest dostrzegany i doceniany do dziś.

Życiorys

Janusz Prądzyński był synem Jana, który był doktorem filozofii oraz Jadwigi, pochodzącej z rodziny Skórzewskich. Swoją edukację zakończył w Państwowym Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu, gdzie złożył egzamin dojrzałości w 1930 roku. Po tych wydarzeniach rozpoczął pracę jako reporter w Centralnej Agencji Prasowej. W 1934 roku ukończył trzyletni kurs w Wyższej Szkole Dziennikarskiej w Warszawie, a następnie podjął naukę w Szkole Podchorążych Kawalerii z siedzibą w Grudziądzu. Od 1936 roku zaczął działać jako dziennikarz, początkowo w „Gazecie Handlowej”, a od 1938 roku w „Kurierze Polskim”, gdzie pełnił funkcję sprawozdawcy gospodarczy.

W tuszy września 1939 roku aktywnie uczestniczył w walkach, będąc żołnierzem 3 pułku szwoleżerów, a później także 101 pułku ułanów, w którym dowodził plutonem karabinów maszynowych. Po 21 września dostał się do niewoli radzieckiej, lecz udało mu się uciec i wrócić do Warszawy 22 września. 29 listopada przekroczył również granicę polsko-słowacką. Następnie trafił do aresztu w Słowacji, jednak i tam zdołał się wydostać. W styczniu 1940 roku dotarł do Francji, gdzie został przydzielony do 2 szwadronu cekaemów 24 pułku ułanów 10 Brygady Kawalerii Pancernej. Od 1 maja pełnił rolę oficera pocztowego w kwaterze dowódcy brygady.

W czerwcu 1940 roku Prądzyński dotarł do Wielkiej Brytanii, gdzie ponownie służył w 10 BKP, przynależąc do 2 szwadronu cekaemów 10 pułku strzelców konnych. Po pewnym czasie zgłosił się do dalszej służby w okupowanej Polsce. Ukończył kurs OKDAW, czyli polskiej szkoły wywiadu, ukrytym pod przykrywką Oficerskiego Kursu Doskonalącego Administracji Wojskowej. Po pomyślnym przeszkoleniu w dziedzinie wywiadu, został zaprzysiężony 29 grudnia 1942 roku w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza. Zrzut na terytorium Polski miał miejsce w nocy z 13 na 14 marca 1943 roku i był częścią operacji „Tile”, kierowanej przez porucznika Karola Gębika. Udało się to zrealizować na placówce odbiorczej „Olcha”, która znajdowała się 9 km na południowy wschód od Kielc.

Po przybyciu do Polski, Janusz Prądzyński został przypisany do ekspozytury „Lombard” w ramach wydziału wywiadu ofensywnego „Stragan” Oddziału II Komendy Głównej AK, gdzie pracował na stanowisku inspektora sieci wywiadowczych. W ciągu swojej działalności, agenci jego sieci przyczynili się do uzyskania projektów prototypów nowoczesnych czołgów Pantera oraz broni przeciwpancernej panzerfaust. Ponadto, zdołali zlokalizować położenie fabryk produkujących samoloty Focke-Wulf, które później zostały zniszczone przez alianckie lotnictwo.

W trakcie powstania warszawskiego pełnił funkcję adiutanta dowódcy Batalionu „Golski”. Po kapitulacji powstania opuścił Warszawę wraz z cywilami. Do stycznia 1945 roku był aktywny w Oddziale II KG AK. Po zakończeniu wojny, 3 października 1945 roku, rozpoczął pracę jako dziennikarz w PAP, a od 1 maja 1955 roku został redaktorem biuletynu „Wieś”. Po długotrwałej służbie, 31 marca 1958 roku przeszedł na rentę.

Był także członkiem Stronnictwa Demokratycznego. Zmarł 31 marca 1963 roku w Płocku i jest pochowany na cmentarzu w Milanówku.

Awanse

Janusz Prądzyński był oficerem, który zdobył liczne awanse w okresie swojej służby.

  • uzyskał stopień podporucznika z datą 1 stycznia 1937, zajmując 81. lokatę w korpusie oficerów rezerwy kawalerii,
  • w marcu 1943 roku awansował na porucznika,
  • natomiast 21 września 1944 roku otrzymał stopień rotmistrza.

Oceń: Janusz Prądzyński

★★★★★
Średnia ocena:4.81 Liczba ocen:9