Zbigniew Antonowicz urodził się 14 listopada 1894 roku w Kaliszu. Jego życie zakończyło się tragicznie wiosną 1940 roku w Katyniu, gdzie padł ofiarą zbrodni katyńskiej.
Był on kapitanem saperów w Wojsku Polskim, odznaczonym Orderem Virtuti Militari, co podkreśla jego zasługi oraz odwagę w czasie pełnienia służby wojskowej.
Życiorys
Urodziny Zbigniewa Antonowicza miały miejsce 14 listopada 1894 roku w Kaliszu, w rodzinie Michała oraz Zofii z rodu Kucharskich. Już od 1904 roku związał swoje życie z edukacją, uczęszczając do miejscowego gimnazjum rządowego. Po strajku szkolnym, który miał miejsce w 1905 roku, przerwał regularne nauczanie i kontynuował je w domu. W latach 1909–1914 uczęszczał do szkoły realnej w Kaliszu.
W 1914 roku podjął studia na politechnice moskiewskiej, które zastała przerwana przez wybuch pierwszej wojny światowej. W 1915 roku zaciągnął się jako ochotnik do Legionu Puławskiego, gdzie podczas bitwy pod Pakosławiem w dniach 19/20 maja, odniósł ciężką ranę. W późniejszym czasie, podczas walk w Nurcu, działając jako łącznik, zdołał dostarczyć meldunek o konieczności posiłków, mimo iż wcześniej stracił prawe oko. To heroiczne zachowanie zostało uhonorowane odznaczeniem – Orderem Virtuti Militari.
Po zakończeniu leczenia w grudniu 1916 roku, wznowił naukę na politechnice. W momencie wybuchu rewolucji postanowił dołączyć do I Korpusu Polskiego. Powrócił do Polski w sierpniu 1918 roku i związał się z organizacją POW, a następnie dołączył do Pułku Ziemi Kaliskiej, później znanego jako 29. pułk Strzelców Kaniowskich. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej pełnił obowiązki urzędnika wojskowego w Intendenturze DOK Łódź.
Po zakończeniu konfliktu, Zbigniew Antonowicz został przetransferowany do Szefostwa Inżynierii i Saperów DOK Łódź, gdzie pracował do 30 marca 1924 roku. W 1926 roku objął funkcję dowódcy plutonu w 2 Pułku Saperów w Puławach, a następnie adiutanta pułku. W 1931 podjął pracę w Samodzielnym Referacie Informacyjnym Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie. Latem 1935 roku został przeniesiony do 2 Batalionu Saperów w Puławach, jednak jeszcze w tym samym roku z powodu pogarszającego się stanu zdrowia przeszedł do rezerwy.
W latach 1935-1939 Antonowicz zajmował stanowisko zastępcy dyrektora ds. administracyjnych w Stoczni w Modlinie, będącej częścią Państwowych Zakładów Inżynierii. W maju 1939 roku został ponownie powołany do służby czynnej, gdzie prowadził prace fortyfikacyjne przy granicy z Prusami Wschodnimi. W sierpniu 1939 roku został przeniesiony na Górny Śląsk, gdzie zajmował się ewakuacją zakładów przemysłowych.
Po rozpoczęciu II wojny światowej w 1939 roku, w wyniku agresji ZSRR na Polskę 17 września, w nieznanych okolicznościach, został aresztowany przez Sowietów. Został przetrzymywany w obozie w Kozielsku, a następnie przewieziony do Katynia, gdzie został rozstrzelany przez funkcjonariuszy NKWD. Jego śmierć była usankcjonowana decyzją Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku. Został pochowany w bezimiennej mogile zbiorowej, a miejsce spoczynku od 28 lipca 2000 roku mieści się na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.
Zbigniew Antonowicz był żonaty z Bronisławą ze Starzyńskich; para doczekała się trojga dzieci: Witolda, Anny oraz Zbigniewa. Po wojnie mieszkał w Nowym Dworze Mazowieckim, gdzie prowadził życie rodzinne.
Upamiętnienie
W dniu 5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło dokonał pośmiertnego mianowania kpt. Zbigniewa Antonowicza na stopień majora. Uroczysty awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie w trakcie wydarzenia „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
W ramach działań mających na celu upamiętnienie ofiar zbrodni katyńskiej, zorganizowano akcję „Katyń… pamiętamy” oraz „Katyń… Ocalić od zapomnienia”. W efekcie tych działań, na terenie Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 1 im. Komisji Edukacji Narodowej w Puławach, został posadzony Dąb Pamięci, symbolicznie honorujący Zbigniewa Antonowicza.
Ordery i odznaczenia
W ciągu swojej kariery Zbigniew Antonowicz był odznaczany wieloma wyróżnieniami i medalami za swoje zasługi oraz poświęcenie. Wśród najważniejszych odznaczeń znajdują się:
- krzyż srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5345, przyznany 12 kwietnia 1922,
- krzyż Niepodległości, nadany 20 lipca 1932,
- srebrny krzyż zasługi, uzyskany 10 listopada 1928,
- medal pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
- medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
- odznaka Legionu Puławskiego,
- odznaka pamiątkowa 2 Pułku Saperów Kaniowskich.
Przypisy
- 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [dostęp 27.06.2024 r.]
- Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 26 [dostęp 13.11.2024 r.]
- Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 17.09.2024 r.]
- Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
- Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 28.08.2024 r.]
- „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 15.09.2023 r.]
- Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 05.10.2007 r. w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.
- Zbigniew Antonowicz. katyn-pamietam.pl. [dostęp 23.04.2014 r.]
- M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 10 z 04.07.1935 r., s. 97.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 11 z 11.11.1932 r., s. 381.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 17 z 22.06.1922 r., s. 456.
- Rocznik Oficerski 1932, s. 254, 453.
- Malanowska 1989, s. 264.
- a b c d Na podstawie fotografii.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Władysław Cichorski | Karol May (wojskowy) | Henryk König | Konstanty Skąpski | Henryk Jedwab | Jerzy Świrski | Janusz Prądzyński | Władimir Krejter | Aleksander Bieniecki | Aleksander Pakentreger | Witold Hryniewiecki | Grzegorz Sodolski | Jerzy Tęsiorowski | Mieczysław Smorawiński | Teodor Antonowicz | Eugeniusz Piestrzyński | Jerzy Kamiński (powstaniec) | Jan Ziemięcki | Wacław Kuczajowski | Andrzej SrokaOceń: Zbigniew Antonowicz