Konstanty Skąpski


Konstanty Zdzisław Skąpski to postać, która pozostawiła trwały ślad w historii Polski. Urodził się 21 stycznia 1894 roku w Kaliszu i spędził część swojego życia na służbie dla Ojczyzny. Jego kariera wojskowa obejmowała wiele istotnych działań w ramach Wojska Polskiego w okresie II Rzeczypospolitej oraz w Polskich Siłach Zbrojnych.

Skąpski zyskał miano pułkownika saperów, co świadczy o jego wysoko rozwiniętych umiejętnościach i doświadczeniu w dziedzinie inżynierii wojskowej. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że został mianowany generałem brygady przez Władysława Andersa, co unaocznia jego znaczenie oraz wpływ, jaki miał na polskie siły zbrojne w trudnych czasach.

Jego życie zakończyło się 6 września 1971 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie bogatą spuściznę oraz pamięć wśród tych, którzy kształtowali losy Polski w XX wieku.

Życiorys

Konstanty Skąpski przyszedł na świat w rodzinie ziemiańskiej, jako syn Karola oraz Józefy z Dzierżawskich. Jego edukacja rozpoczęła się w kaliskim gimnazjum, z którego, w roku 1905, został usunięty z powodu udziału w strajku szkolnym. Następnie kontynuował naukę w Szkole Handlowej w Kaliszu, aby ostatecznie przenieść się do Kiszyniowa. W roku 1910 zdobył polską maturę, a w 1913 roku maturalny dyplom rosyjski. Tego samego roku złożył przysięgę i rozpoczął studia w Instytucie Technologicznym w Petersburgu, stając się aktywnym uczestnikiem polskiego ruchu niepodległościowego.

Uchwałą z 1 lutego 1915 roku został powołany do wezwania armii rosyjskiej, przydzielając go do Pawłowskiej Szkoły Wojskowej w Petersburgu jako szeregowego wolontariusza. Szybko awansował na podoficera 29 kwietnia 1915, a 1 czerwca tego samego roku, po zakończeniu kursu, uzyskał tytuł chorążego i został przydzielony do 171 zapasowego batalionu piechoty. W sierpniu tegoż roku został skierowany do Oficerskiej Szkoły Elektrotechnicznej w Petersburgu na kurs telegraficzno-telefoniczny. 25 września 1917 roku awansował na porucznika, a 19 listopada 1915, po ukończeniu szkolenia, objął stanowisko młodszego oficera w 41 batalionie saperów w Dorpacie.

Na początku wojny, wstąpił do korpusu oficerów wojsk inżynieryjnych, gdzie pełnił rolę naczelnika 1 oddziału kablowego. Dnia 1 lutego 1916 roku został mianowany podporucznikiem, a 25 września 1917 roku porucznikiem. Na froncie przebywał do 13 listopada 1917 roku i po tej dacie, 25 listopada, na własną prośbę, przybył do I Korpusu Polskiego w Rosji. Objął tam młodsze stanowisko w 1 pułku inżynieryjnym, gdzie zajął się tłumaczeniem rosyjskich regulaminów i instrukcji na język polski.

19 marca 1918 roku złożył przysięgę na wierność Ojczyźnie Radzie Regencyjnej, a już 12 czerwca tego roku został mianowany kapitanem przez dowódcę I Korpusu Polskiego. Służył w korpusie do 4 lipca 1918 roku. Po zakończeniu działań wojennych, w dniu 10 listopada 1918, wziął udział w rozbrajaniu Niemców, a 25 listopada tego samego roku, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia kapitana, przybył do Wojska Polskiego. W 1 pułku inżynieryjnym objął stanowisko dowódcy kompanii reflektorów.

W międzyczasie nadal zajmował się tworzeniem niezbędnych dokumentów w języku polskim dla oficerów formacji saperskich, co w latach 1918-1920 było czynnością wręcz unikalną. 18 stycznia 1919 roku został przeniesiony do „Okręgu Wojskowego Poznań”, czyli do Armii Wielkopolskiej, gdzie pełnił funkcję dowódcy 1 kompanii w I batalionie saperów wielkopolskich. W 1919 roku brał udział w powstaniu wielkopolskim, a po wojnie z bolszewikami, za swoje heroiczne czyny, 5 lipca 1920 roku, został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.

W marcu 1921 roku, Skąpski został odkomenderowany na kurs oficerski w Warszawie, a od listopada 1921 do stycznia 1924 studiował w francuskiej Wojskowej Szkole Inżynierii. Po powrocie do Polski, w 1924 roku, został mianowany majorem, a w 1926 roku uzyskał dyplom inżyniera budowlanego. W 1929 roku objął dowództwo batalionu w 1 pułku saperów, a w 1932 roku, za swoje osiągnięcia, został mianowany podpułkownikiem.

Po zajęciach w Ministerstwie Spraw Wojskowych, 13 listopada 1935 roku, generał dyw. Leon Berbecki wystawił mu pozytywną opinię, co potwierdzało jego umiejętności jako dobrego dowódcy. W 1939 roku, po rozpoczęciu II wojny światowej, ewakuował się z osobami z Ministerstwa do Lublina, a następnie dotarł do Francji.

W międzyczasie pełnił różnorodne ważne funkcje, w tym dowódcy saperów I Korpusu Polskiego. Po zakończeniu działań wojennych, Konstanty Skąpski wrócił do Wielkiej Brytanii, gdzie służył jako dowódca saperów Polskich Sił Zbrojnych. Po zakończeniu służby wojskowej podjął pracę w branży cywilnej.

Konstanty Skąpski ożenił się 15 sierpnia 1928 roku z Marią Murzynowską. Para doczekała się dwojga dzieci, Krystyny (ur. 1929) oraz Henryka (ur. 1933). Ostatecznie, po wielu latach służby, do Polski powrócił 12 maja 1970 roku, jednak zmarł 6 września 1971 roku. Został pochowany na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie.

Ordery i odznaczenia

Konstanty Skąpski to postać, która odznacza się licznymi medalami i odznaczeniami za swoje zasługi. Oto lista wyróżnień, które zdobył w trakcie swojej kariery:

  • krzyż złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 38,
  • krzyż srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5009 (1922),
  • krzyż walecznych (dwukrotnie: 1922),
  • złoty krzyż zasługi z mieczami,
  • złoty krzyż zasługi (18 marca 1933),
  • medal niepodległości (23 grudnia 1933),
  • medal pamiątkowy za wojnę 1918–1921,
  • medal dziesięciolecia odzyskanej niepodległości,
  • krzyż pamiątkowy Monte Cassino,
  • medal międzysojuszniczy „Médaille Interalliée” (1925),
  • order Świętego Stanisława III klasy z mieczami i kokardą (Imperium Rosyjskie),
  • order Imperium Brytyjskiego (Wielka Brytania),
  • order Świętych Maurycego i Łazarza (Włochy).

Przypisy

  1. Włodzimierz Becker, Poznańscy saperzy 1919–1939, wyd. Instytut im. gen. Stefana Grota-Roweckiego w Lesznie, Poznań, 2016, s. 64, ISBN 978-83-61960-28-7
  2. Rybka i Stepan 2006, s. 242.
  3. a b Kryska-Karski i Żurakowski 1991, s. 163.
  4. Łukomski Ł. G., Polak P. B., Suchcitz S. A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 371.
  5. M.P. z 1934 r. nr 6, poz. 12 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  6. M.P. z 1933 r. nr 64, poz. 82 „za zasługi na polu wyszkolenia i administracji wojska”.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 4 z 19.03.1933 r., s. 65.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 2 z 30.01.1932 r., s. 97.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 15 z 23.08.1929 r., s. 296.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 20 z 23.12.1929 r., s. 401.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 3 z 26.03.1931 r., s. 107.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 13 z 14.02.1924 r., s. 67.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 32 z 02.04.1924 r., s. 170.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 36 z 22.09.1920 r., s. 893.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 21 z 15.07.1922 r., s. 528.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 2 z 18.02.1922 r., s. 112.
  17. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 10 z 11.12.1918 r., poz. 236.
  18. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 9 z 28.01.1919 r., poz. 353.
  19. Tygodnik Urzędowy Nr 16 z 04.06.1919 r., s. 72.
  20. Dz. Rozp. Komisji Wojskowej Nr 7 z 30.11.1918 r., poz. 135.
  21. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 4 z 30.03.1919 r., poz. 135.

Oceń: Konstanty Skąpski

Średnia ocena:4.59 Liczba ocen:15